Het gouden doosje dat keizer Wilhelm II via Bernhard Dernburg in 1908 uit Duits Zuidwest-Afrika als geschenk krijgt. Collectie Museum Huis Doorn (HuD 01896)
Tijdens het herkomstonderzoek naar koloniale objecten uit de collectie van de keizer deed conservator Cornelis van der Bas een opmerkelijke ontdekking. Achter een gouden doosje dat al tijden in de Rookkamer van het museum te zien is blijkt een bijzondere geschiedenis schuil te gaan.
Diamantvelden in Namibië
Het gouden doosje (HuD 01896) is afkomstig uit de voormalige Duitse kolonie Zuidwest-Afrika (het huidige Namibië) en vertelt het verhaal van het economische belang dat de kolonie voor Duitsland had. Het object is ingelegd met de eerste diamanten die hier in 1908 zijn gevonden. De vondst van de diamantvelden is van grote betekenis voor de Duitse economie. De Duitse staatssecretaris voor koloniale zaken – Bernhard Dernburg (1865 – 1937) – krijgt het doosje in 1908 mee als cadeau voor keizer Wilhelm II van Duitsland (1859 – 1941).
Gouden doosje ingelegd met diamanten
De deksel van het doosje is ingelegd met diamanten die het sterrenbeeld van de kleine beer op het Zuidelijk halfrond vormen. Rondom het sterrenbeeld is de volgende tekst ingegraveerd: JULI 1908, DEUTSCH-SÜD-WEST. In het doosje zaten oorspronkelijk twintig diamanten. Dit aantal staat voor de regeringsjaren van de keizer in 1908. Helaas zijn de twintig losse diamanten niet meer aanwezig. Het kleine doosje bevindt zich in een grotere gouden doos met de gekroonde initialen van de keizer.
Bernhard Dernburg is een vertrouweling van de Duitse keizer. In tegenstelling tot andere hooggeplaatste Duitse koloniale politici – die er zelf nooit waren geweest – reist Dernburg naar de overzeese gebieden van het Duitse keizerrijk. Hij wil zijn koloniale beleid immers baseren op eigen ervaringen. Daarom gaat hij eerst naar Duits Oost-Afrika (1907) en een jaar later naar Duits Zuidwest-Afrika.
Geschenk voor de keizer van Duitse vakvereniging diamantzoekers
Op zijn reizen wordt Dernburg vergezeld door een delegatie van ambtenaren, militairen, journalisten en economen, waaronder de beroemde en later vermoorde politicus Walter Rathenau (1867 – 1922). Op 25 juli 1908 bezoekt hij de net ontdekte diamantvelden in Duits Zuidwest-Afrika. Aan het eind van zijn bezoek krijgt de staatssecretaris het doosje van de vakvereniging van diamantzoekers met het verzoek dit aan de keizer te geven.
Tentoonstelling ‘Het koloniale wereldbeeld van de keizer’
Het gouden doosje zal te zien zijn in de tentoonstelling ‘Het koloniale wereldbeeld van de keizer’ die tot 3 november loopt.
Het maakt je of het breekt je: als bekend persoon is het beeld dat de wereld van je heeft cruciaal. Dat is nu zo, en dat was vroeger niet anders. Maar hoe ‘echt’ is dat beeld? Wie gaat er precies schuil achter de ‘neppe’ façade? En hoe ging dat vroeger: alleen de beste versie van jezelf laten zien?
Bewonder de schatten van de laatste Duitse keizer en ga mee met de speciale rondleiding, die wekelijks wordt georganiseerd.
Ontdek de koloniale verhalen achter de collectie van de laatste Duitse keizer.
